Yere Düşmeyen Sancak! 57. ALAY

Yere Düşmeyen Sancak! 57. ALAY

Sisli bir nisan sabahı 57. Alay komutanı araziye yayılmış beyazlıklar görür ve takım komutanına bu beyazların ne olduğunu sorar. Takım komutanı, sabahleyin düşmana hücum emrini almış 57. Alay’ın, Rab’lerinin huzuruna temiz çıkmak için çamaşırlarını yıkadıklarını söyler; “Bu beyazlıklar, onların ak niyetleridir” der.

57. Alay, Çanakkale Savaşı’nın başlangıcı kabul edilen Anzak Çıkarmasını durdurmak amacıyla 25 Nisan 1915 sabahı harekete geçen ve imha edilen Osmanlı alayıdır.

22 Şubat 1915 tarihinde törenle sancağı verilen 57. Alay, 23 Şubat 1915 tarihinde Çanakkale’ye doğru yola çıkarak, 25 Şubat 1915 tarihinde eski adı Maydos olan Eceabat’a vardı. 19. Fırka’nın bağlı olduğu 5. Ordu Komutanlığı’nın Enver Paşa tarafından kurulmasından sonra 57. Alay, genel ihtiyat (yedek) olarak 26 Mart 1915’te Bigalı Köyü’ne intikal etti. Bu tarihten, 24 Nisan 1915 tarihine kadar bizzat Yarbay Mustafa Kemal ve Binbaşı Hüseyin Avni tarafından sürekli eğitime tâbi tutulan 57. Alay Bigalı Köyü ve Turşun bölgesinde tatbikatlar yaptı.

Bigalı Köyü’nde eğitim ve tatbikat faaliyetlerini yürüttüğü sırada 57. Alay’ın bir kaç kez 5. Ordu tarafından yeri değiştirilmek istenmişse de çıkartmanın yapılacağı yere en yakın noktalardan biri olmasından ötürü Bigalı Köyü’nde kalmıştır. Böylece 25 Nisan 1915 sabahı, kendisine bu yönde bir emir gelmemiş olmasına rağmen Mustafa Kemal’in kişisel inisiyatifiyle düşman çıkartmasını haber alır almaz Conkbayırı’na doğru hareket etmiştir.

57. Alay’ın, Conkbayırı’na hareket eden 3 taburu ve bir dağ bataryasını oluşturan yaklaşık 650 subay ve asker, Conkbayırı’na varıldığı anda kendisinden yaklaşık 4-6 kat daha büyük bir düşman gücüne karşı taarruza geçmiştir.

24-25 Nisan akşamı, İngiliz ve Anzak kuvvetleri Arıburnu’ndan karaya çıkmaya başlamışlardı. Bu bölgede kıyı gözetlemesi yapan bir Türk takımının direnişine karşın, kıyıdan belli bir noktaya kadar ilerlemeyi başardılar. Bölge yakınlarındaki 27. Alay’ın sahile geniş bir şekilde yayılmış olması karşı koymayı oldukça güçleştiriyordu. Bu sırada Bigalı Köyü’nde bulunan ordu yedeği 19.Tümen Conkbayırı yönünde tatbikat yapmakta idi. Top seslerinin duyulmasıyla 19.Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal, Ordudan emir gelmemiş olmasına karşın girişimi ele alıp tüm sorumluluğu yüklenerek, 57.Alay’ı bir batarya ile Kocaçimentepe yönünde harekete geçirdi. Kendisi de durumu izlemek üzere

Conkbayırı’na çıktığında, Arıburnu kesiminden bazı askerlerin çekilmekte olduklarını ve düşman birliklerinin de bunları izlediklerini gördü.

O anı Mustafa Kemal, şöyle anlatmaktadır:

“…Bu esnada Conkbayırı’nın güneyindeki 261 rakımlı tepeden sahilin gözetleme ve korunmasıyla görevli olarak orada bulunan bir müfreze askerin Conkbayırı’na doğru çekilmekte olduğunu gördüm…

Bu askerlerin önüne kendim çıkarak:

— Niçin çekiliyorsunuz? Dedim.

— Efendim düşman dediler!

— Nerede?

— İşte! Diye 261 rakımlı tepeyi gösterdiler.

Gerçekten de düşmanın bir avcı kuvveti 261 rakımlı tepeye yaklaşmış ve tam bir serbestlik içinde ileriye doğru yürüyordu. Şimdi vaziyeti düşünün. Ben kuvvetleri (geride) bırakmışım, askerler on dakika istirahat etsin diye… Düşman da bu tepeye gelmiş… Demek ki düşman bana benim askerlerimden daha yakın! Ve düşman benim bulunduğum yere gelse kuvvetlerim çok kötü bir duruma düşecekti. O zaman, artık bilinçli bir düşünme ile midir, yoksa önsezi ile midir bilmiyorum.

Geriye çekilen askerlere:

— Düşmandan kaçılmaz, dedim.

— Cephanemiz kalmadı, dediler.

— Cephaneniz yoksa süngünüz var, dedim.

Ve bağırarak bunlara süngü taktırdım. Yere yatırdım. Bu askerler süngü takıp yere yatınca, düşman askerleri de yere yattı. Kazandığımız an, bu andır…

”Böylece 57.Alay’ın öncü bölüğünün Conkbayırı’na yerleşmesi için süre kazanılmıştır.

Çanakkale savaşında şehid düşen kahramanlarımızı Saygı, Minnet ve Rahmetle anıyoruz.

Hüseyin Avni Bey kimdir?

Makedonya Cumhuriyetinin sınırları içinde olan Manastır şehrinde doğmuştur.

Çanakkale savaşlarının seyrini değiştiren 57.Alay’ın komutanı olan Hüseyin Avni Bey, 13 Ağustos 1915 tarihinde, şu anda mezarının bulunduğu vadi içerisinde bulunan karargâhına isabet eden top mermisi sonucu şehit olur.

Tweetle

Paylaş

0 Paylaşımlar