Hoş Geldin Ya Şehri Ramazan

Aziz okuyucularım, inşallah bu sene Kur’an ayı Ramazan-ı Şerife 1 Mart 2025 Cumartesi günü (1 Ramazan 1446) ulaşmış olacağız. Cuma gecesi niyetlenip Cumartesi günü oruç tutacağız.

Neden Ramazan Ayı bu kadar kıymetli?

Çünkü Kelamullah, bu ayda nazil olmaya başladı. Efendimiz (s.a.v.) “Kur’an’ın bir harfi dünyadan ve içindekilerden hayırlıdır. Her harfine 10 hasene vardır” buyurmuştur. Kur’an’ın önemine dikkatimizi çekmiştir.

Kur’an-ı Kerime karşı beş vazifemiz var: Kur’an-ı öğreneceğiz, öğreteceğiz, ezberleyeceğiz, anlayacağız ve anlatacağız. O da bize kıyamette şefaat edecek inşallah.

Rahmetli Efe Hazretleri (Erzurum Evliyası) Muhammed Lütfü Hoca Efendi:

“Sen ki Kur’an-ı bilmedin, sanki dünyaya gelmedin” demiştir.

Kur’an, okumak, okunmak ve yaşanmak için gönderilmiş bir kitaptır.

Kur’an-ın, Kur’an’da 55 tane ismi vardır.

Bunlardan bir kaçı: Kitap, Kur’an, Furkan, Nûr, Kavl, Hüden, Ümmül Kitap gibi isimlerdir. Ku’an-ın ilk nazil olan ayetleri İkra Suresinin ilk beş ayetidir. Oku, ilim ve kalem işaretlerini vermiştir.

İkinci nazil olan ayet, El-Müddessir Suresinin ilk beş ayetidir. “Temizlik, Uyarmak ve Allah’ı (c.c.) yüceltmek işaret edilmiştir.

Şöyle de diyebiliriz; Yüce Kur’an “Oku, temizlen, çalış” ile başlar.

Kur’an âşıkları, bu yazımızda Kur’an’ın içeriğinden ziyade, Kur’an’a genel bir bakış sunacağız.

Kur’an-ı Kerim 30 cüzdür. Bir cüz 20 sahifedir. Bir cüz dört bölümdür (her bölümü beş sahifedir.) 114 suredir, 6.666 ayettir (6.236 ayet diyen âlimlerimiz de vardır.) Kur’an 77.450 kelimedir. 1.025.000 harf kullanılmıştır. Kur’an-ı Kerim 22 yıl 2 ay 22 günde nazil olmuştur. Hicretten önce inen ayetler Mekkidir, Hicretten sonra inen ayetler Medenidir. Kur’an-ın 114 suresinin 86 suresi Mekkidir, 28 suresi Medenidir. Mekki olan 86 surenin ayet sayısı 5.210’dur. Mekke’de nazil olan ayetlerde; iman, ahlak, davet-tebliğ, inzar-korku, tehdit, temizlik-nezaket, saygı-sevgi işlenmiştir. Henüz farz ibadet yoktur. Ancak namaz, hicretten 18 ay önce Mireç gecesinde semada emrolunmuştur. Allah (c.c.) namazı Peygamber Efendimizi (s.a.v.) çağırıp ilahi huzurda hediye etmiştir. 

Medine’de inen 28 surenin 1.456 ayet olduğu tespit edilmiştir. Bu ayetlerde ise; ahkâm, hüküm, mühâkemât, aile hayatı, veraset işleri, ibadetler, cihad ve kital işlenmiştir. Bunlar başlıcalarıdır. Seferi halde-yolculukta nazil olan ayetlerin Mekke-i Mükerreme’ye yakın gelen ayetler Mekki sayılmış. Medine-i Mükerreme’ye yakın gelen ayetler Medeni sayılmıştır.

Kur’an-ı Kerim’in en uzun süresi Bakara Suresidir. 48 sayfa olup 286 ayettir. Kur’an-ın On iki de biri kadardır.

En kısa sure Kevser Suresidir. Bir satır üç ayettir.

Kur’an-ın en büyük suresi (esrarı bakımından) Fatiha Suresidir. Aynı zamanda en büyük duadır. 9 tane ismi vardır. Bir ismi de şifadır. Bir ismi de Ümmül Kur’an’dır. Kur’an’ın anası, ön sözü ve özetidir. 7 ayettir. Namazda okumakta vaciptir. Fatiha suresi tam sure olarak ilk nazil olan suredir. Kur’an’ın başına konmuştur.

Tam sure olarak son nazil olan sure Nas Suresidir. Kur’an’ın sonuna konmuştur. Daha kuvvetli rivayet olarak Nasr Suresi son nazil olan suredir.

Kur’an’ın en uzun ayeti tam sayfa olarak 15 satırdır. Bakara Suresinin 282. Ayetidir. Bu ayete iki şahit, bir kâtip ayeti denir.

En kısa ayeti ise Müddessir Suresinin 21. Ayetidir. 6 harftir.

Kur’an da 113 sure besmele ile başlar yalnız Tevbe suresinde besmele yoktur. Bu sure kafirlere ültimatom ile başlamıştır. Sure-i Nemil’de (Ayet:30) Süleyman (a.s.)’ın Belkıs’a (Sebe Melikesi) yazdığı mektupta besmele ile başlar. Bununla birlikte Kur’an’da 114 besmele geçmektedir.

Kur’an-ı Kerim’de 14 tane secde ayeti, 6 tane şifa ayeti, 4 tane sekte ayeti vardır.

Dünya kelimesi 115 defa, ahiret kelimesi de 115 defa zikredilmiştir.

Şeytan kelimesi 88 defa, melek kelimesi de 88 defa zikredilmiştir.

İman kelimesi 25 defa, küfür kelimesi de 25 defa zikredilmiştir.

Kur’an’da 114 surenin 29 tanesi Huruf-u Mukatta’a ile (şifre harfleri) ile başlar. Mesela 7 tane sure “Ha-Mim” ile başlar. “Elif-Lam-Mim”, “Ya-Sin” gibi kelimelerin-harflerin manası verilmemiştir.

Kur’an’da bir mü’min ismi Ahzab Suresi 37.Ayette geçmektedir. Sahabe Hz.Zeyd İbn-i Harise (r.a.) geçmektedir. Bir de kâfir ismi Ebu Leheb, Tebbet Suresinde geçmektedir.

Hz.Ebubekir (r.a.)’ın sıfatı, hicret arkadaşı “Lisahibihi” olarak geçer. Kadın olarak da yalnız Meryem validemizin ismi geçmektedir. Aişe-i Sıddıka validemizin ismi geçmeyip “ifk-iftira” ayetinde (Nur Suresi 21.ayette) sıfatından bahsedilmiştir.

Kur’an’da 100 tane dua mahiyetinde ayet vardır. Bu dualar Allah (c.c.) talim buyurduğu, peygamberlerin ve geçmiş ümmetlerin yaptığı dualardır. Kur’an-ı Kerim’i yüzüne okumak, ezbere okumaktan; yüzüne bakarak dinlemek, ezbere dinlemekten; sesli okumak sessiz okumaktan evladır, üstündür daha sevaptır.

Aziz okuyucularım, bu pratik bilgileri verdikten sonra dört ayet ve iki hadis meali verelim:

Bakara Suresi Ayet:1-2: “Eli-Lam-Mim. Bu kendisinde şüphe olmayan kitaptır. Allah’a karşı gelmekten sakınanlar için yol göstericidir.” 

Vakıa Suresi Ayet:77-78-79: “O elbette değerli bir Kur’andır. Korunmuş bir kitaptır. Ona ancak temiz olanlar dokunabilir” 

Nehil Suresi Ayet:98: “Kur’an okuduğun zaman, kovulmuş şeytandan Allah’a sığın.” 

Araf Suresi Ayet:204: “Kur’an okunduğu zaman ona kulak verip dinleyin ve susun ki size merhamet edilsin.”

Peygamber Efendimiz hadisi şeriflerinde: “Nafile ibadetlerin en faziletlisi Kur’an okumaktır” buyurmuştur. Diğer bir hadisinde “Şüphesiz Allah Kur’an-a uyanları yükseltir. Ona uymayanları alçaltır. (Müslim, Müsafirin:269)

Şairlerin şiirlerinde Kur’an:

Öp alnına değdir ki bu, bir başka kitap,
Ancak durulanmış, temiz eller ona kap,
Sık sık okuyorsun, kapanıp lakin onu,
Ey arif kişi, okutmak, okumaktan da sevap!
                                           Arif Nihat Asya

Süsle Kur’an ile sen, âkil isen hep sesini,
Çünkü âlemde her sesin süsü Kur’an iledir.
Bilirim ben de “Tilavet, olmaz eğnamsız.
Lakin Allah kelamının neğmesi mizan iledir.
                    Kurra Hafız Ali Rıza Sağman

Şu üç şeyin zevkine doyulmaz: 

1- Tilaveti Kur’an (Kur’an Okumak),
2- Sohbeti İhvan (Dostlarla Sohbet)
3- Mulakatı Rahman (İbadetlerimizle Allah’la konuşmak)

Son Söz: Kur’an dünyada en çok okunan ve en çok basılan bir kitaptır.

Muzaffer COŞKUN