PİMİ ÇEKİLMİŞ BOMBA EYT

Merhabalar sevgili okurlarım. Aylardır hemen her gün haber kanallarında ve internette EYT haberleri görüyoruz. Artık EYT ile yatıp EYT ile kalkıyoruz desek çokta abartmış olmam.

Malumunuz, 1999 yılında çıkan kanunla Emeklilikte yıl ve prim şartına ilave olarak kademeli yaş şartı getirildi. Önceki kanuna göre (9 Eylül 1999 tarihi öncesinde işe girişi olanlar için)  4A (SSK)’lı olanlar; kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık ve 5.000 prim günü şartlarıyla, 4B (BAĞ-KUR) ve Emekli Sandığına tabi çalışanlarda ise; kadınlarda 20 yıl 7.200 prim günü, erkeklerde ise 25 yıl 9.000 prim günü ile emekli olunabiliyordu. Yeni yasayla Kanundan önce işe girişi olanlara da kademeli yaş şartı eklendi, işte o zamanda EYT denen konu hayatımıza girmiş oldu.

Aslında EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) isminden de anlaşılacağı üzere sadece yaş konusunda hak düşürücü bir düzenlemeden çıktı ortaya. Burada itiraz edenler kesinlikle haklı zira hukukta kanunun geriye yürümemesi ilkesi vardır. Ne yazık ki (o günün Sosyal Güvenlik Kurumlarının açıklarını düşününce çokta kızamıyorum) kanuna eklenen madde ile kanun tarihinden önce işe girenlere de kademeli yaş şartı getirildi. İşte itiraz noktası da burası yani kanunun geriye yürütülmesi.

Son günlerde yaş aralıklarından bahsedilmeye başlandı kadınlarda 48 yaş erkeklerde 50 yaş vb. gibi. Kesinlikle böyle bir uygulama yanlış olur hatta yeni EYT mağdurları ortaya çıkacaktır.

Kesin olarak şartsız yaş haddi kaldırılmalıdır!

Bir önceki kısa EYT yazım ile ilgili çok geri dönüş aldım. Herkes kendince isteklerini ve bunları kaleme almamı rica etti ve kısaca bu isteklerden de bahsetmek istiyorum.

Normal şartlarda sadece kanun tarihinden önce sigorta girişi olanlar için yaş şartını kaldırmak yeterli olabilirdi. Artık yaş şartı kaldırılsa dahi binlerce kişinin farklı farklı talepleri bulunmakta. BAĞ-KUR’lular (4B liler) 9.000 prim gününü fazla bulmakta, adaletsiz olduğunu düşünmekte ve belirli bir rakama indirilmesini istemektedirler. Tüm esnaf ve serbest meslek erbaplarının zorunlu BAĞKUR’lu olduğunu düşündüğümüzde bu sayı çok ciddi rakamlara ulaşmakta ve aynı şekilde 9.000 günü dolduramayan on binlerce BAĞ-KUR’lu bulunmaktadır.

Staj ve çıraklık sürelerinin sigorta başlangıcı olarak kabul edilmesini isteyen on binler bulunmakta.

Askerlik borçlanmasının (askerliğini sigorta başlangıcından önce yapanlar borçlanma yaptığında günleri sayılıyor, normalde sigorta başlangıcını da eski yıllara çekiyor ancak emeklilikte sigorta başlangıcı olarak kabul edilmiyor) EYT kapsamında ilk sigorta başlangıcı olmasını da isteyen binlerce kişi bulunmakta.

1999 yılından sonra ilk defa sigortalı olanlar; bizler 60-65 yaşlarımızda emekli olabileceğiz, EYT’lilerden 42 yaşında bile emekli olacaklar var diyerek adaletsizlikten yakınmaktalar. Her kes kendince haklı!

EYT kapsamı çok geniş, devlete ve işverenlere (tazminat) inanılmaz maddi yük getirecek bir konu. Ancak konunun bilmece gibi uzadıkça uzaması, baştan kesin cümlelerle yetkililer tarafından kapsamın net olarak açıklanmamış olması, üstüne birde herkesin memnun olacağı bir çalışma yapıldığının bizzat yetkililerce sürekli dillendirmesi, tüm insanları beklenti içine soktu.

Bu saatten sonra yaş şartının tamamen kaldırılması bile çok büyük bir kesimde memnuniyet yaratmayacak hatta hükumete kızgınlık ve kırgınlıklara dahi sebep olacaktır. Sadece böyle bir şey yapılması durumunda Muhalefet diğer beklenti içindeki vatandaşlara hitaben vaatlerde bulunacak ve iktidarı daha da zor durumda bırakacaktır.

EYT çalışması ile ilgili kısa önerilerim;

Yaş şartı kesinlikle kaldırılmalı. BAĞ-KUR’luların 9.000 günü düşürülmeli veya borçlanma hakkı getirilmelidir. Staj ve çıraklık sigorta başlangıcı sayılmalı ve askerlik borçlanması ile geriye çekilen giriş tarihi emeklilik içinde sigorta başlangıcı sayılmalıdır.

Tüm bunlar yapılmazsa yukarıda zikrettiğim gibi çok büyük bir kesimde hayal kırıklığı yaratacak, gelecek yıl yapılacak zorlu seçimi de kesinlikle etkileyecektir.

Çok geniş kitleyi (milyonları) ilgilendiren bir konu olduğundan, çok dillendirildiğinden ve yetkililer tarafından herkesi memnun edecek çalışma yapılıyor denilerek çok ama çok ümitli açıklamalar yapıldığından, tekrar söylüyorum bu saatten sonra kanunu nasıl çıkarırsanız çıkarın mutlaka memnuniyetsiz olanlar olacaktır.

İşte tüm bu nedenlerden dolayı EYT düzenlemesine “pimi çekilmiş bomba” diyorum.

Selam ve dua ile

Nevzat ERTEKİNOĞLU
Yazar – Mali Müşavir

Etiketler: Bağ-Kur » emeklilikte yaşa takılanlar » Ertekinoğlu » EYT » EYT Mağdurları » Mali Müşavir » Mali Müşavir Nevzat Ertekinoğlu » Nevzat Ertekinoğlu » Nevzat Ertekinoğlu Kimdir » Nevzat Ertekinoğlu Yazıları » PİMİ ÇEKİLMİŞ BOMBA » PİMİ ÇEKİLMİŞ BOMBA “EYT” » Sosyal Güvenlik Kurumları » Yaş şartı kesinlikle kaldırılmalı » Yazar Nevzat Ertekinoğlu » Yazar-Mali Müşavir