HAZAR Türk Tarihi-2

Kağan Yusuf, Hazar’ı Suvarlardan ayrı ve ona denk gelen bir topluluk olarak sunar. Hazar isminin bariz geçtiği ilk kaynak olan 6.yüzyıl ortalarında Süryani yazar alim Zekerriya’da aynen Kağan’ın dediği gibi hem “sbr” hem de “kar” halklarının adı geçer.

Ermeni Coğrafyası adlı 7. yüzyıl yazmasında da Hazar ve Suvarları ayrı iki birim olarak gösterir. Suvarların göç hareketini biliyoruz. Hazarlara ait o tarihte bir göç hareketi yok. Bizans yıllıkçıları Theophanes ve Nikephoros, Hazarların gelişini şöyle haber verir: Bu bilgi Süryani alim Mikael ve ondan alıntılayan Bar Hebraus da onların Bizans İmparatoru Maricios zamanında (582-602) üç kardeşin iç İskitya’dan 30 bin askerle birlikte gelip Kafkaslara yerleşmesinden bahseder. Bu üç kardeşten birinin adı da Hazar’dır.

Hazarlar ile ilgili bir diğer tarihi kayıt, Horenli Musa’ya göre Ermeni Kralı Valarş zamanında (186-198) adına, Kuzeyliler denilen Hazar ve Barsiller birleşip Çor Geçidini ve ardından Kura Nehrini geçerek Ermenistan’a saldırmışlardır. Ermeni Valarş onları püskürtmüş diye yazar.

Sizlere farklı tarih ve belgelerden bilgiler yazarak, tarihin bu bölümünde Hazarların tarih sahnesindeki yerini bildiriyorum!

Türk tarihi anlatıldığında, bize yıllarca Oğuz Türk tarihi anlatıldı. O da çoğu gerçekten uzak. Oysa dünya siyasi tarihini böylesine derinden etkileyen başkaca bir millet yoktur.

Sümerler, İskitler, Suvarlar, Sarmatlar, Hunlar, Avrupa Hunlar, Avarlar, Bulgarlar, Peçenekler, Kıpçaklar, Altın Orda Devleti, Macarlar, Kırım Hanlığı, Kasım Hanlığı ve Sibirya Hanlığı. Bu bize anlatılan 16 Türk devletidir. Ama bunların içindeki birçoğu yazılmaz.

Bugünkü siyasi tarihte adı geçen milletlerin birçoğu, yakın tarihte siyaseten uydurulmuş milletlerdir. Şimdilerde “Ukraynalı” olduğu gibi. Oysa bunlar ya Rus milletindendir ya Hazarlar veya diğer Türk boylarından kalan unsurlardır. Peki, bugün bunun bir önemi var mı? Var ki Putin tarihe atıfta bulundu!

Odesa havalimanında yıllar önce Türk konsolosu ile tanışıp sohbet etmiştim ve sormuştum. Yatırım için Rusya mı, Ukrayna mı? diye. Konsolos bey çok güzel bir ifade ile elini başının arkasına koyarak; “Ukrayna ile Rusya arasında tarihte 17 kez savaş oldu. Bu savaşları ne onlar ne biz unuttuk. Rusya için her daim. Bir risk vardır. Oysa Ukrayna için bu risk yoktur. Yüzlerce yıldır daima iyi ilişkiler kurduk” dedi. Bir diplomat aklı ve gözünden verilen bu mesajı almıştım. Ve yıllar sonra Rus uçağı düşürülmesi sonrası Türk iş insanları bir gecede işinden, eşinden oldu. Bir ceketle yurda gönderildi.

Bunları anlatma sebebim şudur. Her milletin hafızasında geçmiş olayların hatıraları yaşar.
Bizim de görevimiz, tarihin bize verdiği görevi yerine getirmek. Ukrayna bir Türk yurdudur. Ruslar daha sonra gelmiştir!

Birçoklarınız şöyle düşünüyor olabilir; Tüm bunların bir önemi kalmadı. Bir millet önce tarih bilinci ardından dil bilinci ve kaybı üzerinden yok edilir. Silahla ve para ile bir millet yok edilemez!

Bugünkü dünyada da geçmiş zamanda da yok oluşlar dil ve kimlik üzerinden olmuştur.

Yine yazı dizisine dönelim.

Hazarların dili: Bu konuda, bilgisine çok güvendiğimiz Biruni “El-Âsar’ül-Bakiye” de Bulgar ve Suvarların Hazarca ve Türkçe karışımı bir dil konuştuklarını söyler.

İbn Havkal zile yakut kopyalamaları Hazarcayı, Ogur-Bulgar türünden olduğunu söyler. Kaşgarlı Mahmut ise Bulgar ve Suvar dillerini bir görür. Der ki; “Suvar ve Bulgar dilleri bir düzüye kelimelerin sonu kesilip kısaltılmış bir Türkçe der.

Artamonov da hazarların dillerini tıpkı Bulgar ve Suvarlarınki gibi Fin-Ogur dil grubunda görür.

Göktürk devletinin ardılı olan bu siyasi yapıda kullanılan yer adları, san adları Türkçe olarak karşımıza çıkıyor.

Museviliği seçmiş olan bu Türk boyu asırlara direnebilmiş, dillerinin çoğunu korusa da süreç içinde İbranicenin etkisi ile dillerini kaybetme ile karşı karşıyadır. Bugün ki Musevi toplumunun orta yaş ve üzeri bizim Türkçeyi bilmektedir. Yeni neslin bu konudaki tavrını bilmiyorum.

Dil, bir milletin yarını ve varlık sebebidir.

Necati YÜZÜAK

Etiketler: Altın Orda Devleti » Avarlar » Avrupa Hunlar » Biruni » Bulgarlar » dil ve kimlik » El Asar’ül Bakiye » HAZAR TÜRK Tarihi-2 » Hunlar » İskitler » Kağan Yusuf » Kasım Hanlığı ve Sibirya Hanlığı » Kıpçaklar » Kırım Hanlığı » Macarlar » Necati Yüzüak » Peçenekler » Sarmatlar » Sümerler » Suvarlar